ELT ve Cospas-Sarsat: Nedir bunlar?

Once bu haberi duyduk,

BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu ve beraberindekileri taşıyan helikopter dün Kahramanmaraş’ın Çardak Beldesi yakınlarındaki Berit Dağları’na düştü.

Devaminda kaza bolgesine ulasilamadigi haberlerini takiben,

Esas Hava Taşımacılık Turizm ve Ticaret AŞ’ye ait Medair şirketinin kaptan pilotlarından İbanoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, helikopterin tam olarak nerede düştüğünü bilmediklerini, yerinin tespiti için ise ne kendilerinde ne de helikopterde düştüğü yeri tespit için sinyal gönderen bir cihaz bulunmadığını söyledi.

Sonrasinda ise her zamanki “uzman” ve “bilirkisi”lerin gulduren yorumlari… Ozellikle de konum belirleme sistemleri ile ilgili. Once cep telefonu ile konum belirlenmesi geldi akillara. Bir de buna eklenen “Kapali bile olsa dinlenebilen cep telefonlarindan nasil konum belirlenemez, aklim almiyor!” (ne ilgisi varsa) benzeri cahilce yorumlar. Zaten, ogrendigim kadariyla, iki GSM hattinin bulundugu uc ayri cep telefonundan alinan sinyallerin gosterdigi bolge 1 km genisliginde ve 30 kilometre uzunlugunda bir alani isaret etmis. Bunun nedeni bolgenin yapisi ve dolayisiyla baz istasyonlarinin sayisi. (Ne kadar cok baz istasyonu o kadar keskin konum belirleme)

“GPS Uzmani” oldugunu soyleyen birinin elindeki arac navigasyon sistemini gostererek, “Helikopterde bundan olsaydi herkes kurtulurdu.” sozleri ve daha onceden “ip adresi denilen email adreslerini çalıyorlar”, “yazilim programi” , “cep telefonunun IMEI denen IP numarasi” gibi sacma soylemleri olan “dernek baskani bir bilgisayar muhendisinin” televizyona cikip, bolgedeki sis ve tipi gibi gorusu ciddi anlamda dusuren hava kosullarini dusunmeden, “Uydudan goruntu alinsaydi konumlari belirlenirdi” gibi iddialarini saskinlikla dinlerken helikopterdeki “olmayan” vericiyi ve Cospas-Sarsat Sistemi‘ni biraz arastirdim. Hakkaten, nedir bu konusulup duran Emergency Locator Transmitter [Acil durumda konum belirten verici] (ELT) cihazlar ve Cospas-Sarsat Sistemi?

Cospas-Sarsat

1979 yilinda, ABD, Kanada, Fransa ve SSCB (Rusya) tarafindan kurulan Cospas-Sarsat, 406 MHz frekansindan yayin yapan vericilerin [hava araclarinda ELT, deniz araclarinda EPIRB (Emergency Position Indicating Radio Beacons) ya da karada kullanim icin PLB (Personal Locator Beacons)] konumlarini uydular ve yer istasyonlari ile belirleyerek arama kurtarma operasyonlarina destek veren bir uydu sistemidir. Uydular ve yer istasyonlari (LUT) tarafindan alinan sinyaller Cospas-Sarsat Gorev Denetleme Merkezleri (MCC) araciligiyla uygun olan arama kurtarma birimine (RCC) iletilir. Aslinda Cospas-Sarsat sistemini kendi sitesinden aldigim figur olayi ozetliyor.

11 Haziran 2005’te acilan Turkiye’deki Gorev Denetleme Merkezi, TRMCC kodu ile Ankara’da bulunuyor.

Cospas-Sarsat’in 406 Mhz (aslinda 406.025 MHz ± 0.005 MHz)’den yayin yapan acil durum vericileri ile calistigini belirtmistim. Acil durum vericilerinin neye benzedigini Wikipedia‘dan aldigim asagidaki fotografta gorebilirsiniz.

Cospas-Sarsat ile uyumlu acil durum vericileri

Karakutular ile ilgili yazimdan hatirlayacaginiz uzere genelde bu tur cihazlar su gecirmeyen ve parlak renklerde malzemelerden uretiliyor. Otomatik (orn. carpisma ile ya da duruma gore suyla temas ile) olarak ya da elle aktive olan cihazin Cospas-Sarsat’a onceden kaydettirilmesi gerekiyor. Cihazin yaydigi sinyallerde cihazin hangi ulkeye ait oldugu, cihaza ozel 15 haneli bir kimlik numarasi, kurtarilmasi gereken aracin bilgileri (orn. helikopterin kuyruk tescili), ve eger GPS alici varsa, vericinin konumu gibi bilgiler bulunuyor.

Share This

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *